• Gulönd

    ©Jóhann Óli Hilmarsson

  • Kolla og steggur

    ©Jóhann Óli Hilmarsson

  • Steggur

    ©Jóhann Óli Hilmarsson

  • Kolla

    ©Jóhann Óli Hilmarsson

Almennar upplýsingar

Gulöndin, þessi stóra systir toppandarinnar, er stærsta íslenska ferskvatnsöndin. Fullorðinn steggur virðist í fjarska svartur að ofan en hvítur að neðan. Aðallitur er hvítur með rjómagulum eða laxableikum blæ. Höfuðið er dökkgrængljáandi með úfnar hnakkafjaðrir í stað topps. Bakið er svart og afturendi grár. Í felubúningi líkist hann kollu, en er dekkri að ofan og ljósari á síðum. Kollan er með gráan búk og rauðbrúnt höfuð. Einfaldur, stríður hnakkatoppur, hvít kverk og skörp skil á hálsi milli brúna og gráa litarins greina hana frá toppandarkollu, auk stærðarinnar.

Gulönd virðist fremur löng og flöt á flugi, enda heldur hún höfði, hálsi og bol lárétt. Háttum svipar til toppandar. Er oftast í litlum hópum. Er venjulega þögul nema í tilhugalífinu, gargar þá rámt.


Fæða og fæðuhættir:
Fiskiæta, kafar eftir smásilungi, laxaseiðum og hornsíli. Á sjó tekur hún m.a. marhnút og annan smáfisk. Tekur dýfur þegar hún kafar.


Fræðiheiti: Mergus merganser

Kjörlendi og varpstöðvar

Kjörlendi er við stöðuvötn og straumvötn þar sem bráð er að finna. Hreiðrið er í gjótu eða skúta í klettum eða bökkum, einnig í runnum og lyngi eða jafnvel í gömlum húsum og hrafnshreiðrum. Er á veturna aðallega á auðu ferskvatni en einnig á sjó, sérstaklega í frosthörkum þegar ár leggur. Stærsti vetrarhópurinn er á Mývatni.


Varp- og ungatímabil


Dvalartími á Íslandi

Útbreiðsla og ferðir

Gulöndin er staðfugl, þó steggir fara ef til vill af landi brott til að fella fjaðrir. Heimkynni eru á breiðu belti um allt norðurhvel jarðar.

Varpstöðvar
Vetrarstöðvar
Litaskýringar

EGG

UNGAR